Dingen maken kost geld, ook digitaal

Of waarom NFT’s kostbare krengen zijn

Na in het verleden wat geëxperimenteerd te hebben met NFT’s in de vorm van kittige katjes en inmiddels bijna anderhalf jaar geleden een collectible kocht van de eigen Blockdam-meetupgroep met het Is It Copernicus?-project had ik wel eens zin wat dingetjes te ver-NFT-en. Vooral ook om te leren wat nu de mogelijkheden zijn.

Het bleek een kostbare grap. Het ging om een gescande polaroidfoto die dan, mocht die ooit geveild worden, in fysiek bezit zou moeten geraken van de gelukkige koper, per briefpost of iets dergelijks. Eerst probeerde ik het platform Rarible. Waarom? Omdat je daar dus hun eigen RARI-tokens krijgt als je dingen op hun platform zet, leuk lokkertje. 

Mijn eerste poging: een NFT aanmaken van een plaatje van een polaroidfoto en dan via hun eigen Rarible-platform. Dat lijkt dus gratis, maar kost je 0,075 eth, althans met een gasprijs van rond de 100 gwei. Even voor de duidelijkheid: gwei is een honderd miljoenste ether (de munteenheid van het ethereumnetwerk, ‘eth’), dus 0,075 eth is 75 miljoen gwei. Een aardig kostbaar smart contract om die token aan te maken. Omgerekend zo’n 225 euro. 

De andere optie is om een NFT te maken als echte losse ERC721-token. Ik ga even niet uitleggen hoe dat zit, maar dat is een echte nieuwe eigen niet-fungibele token. Met andere woorden: de NFT zit dan niet in een smart contract van Rarible. Dat mocht 0,71123 ether kosten, als in 2361 euro! 

Oi. Dat is net helemaal wat veel. 

Maar het platform doet daar wat aan. Het verdeelt zo’n 41.000 RARI-tokens per week onder de actieve gebruikers. Zeg, je krijgt er 10 voor een activiteit is dat zo’n 225 euro op moment van schrijven, voldoende om de gaskosten te dekken voor het maken van een token binnen de Rarible-omgeving.

Goed, even kort klagen op Twitter, dat hoort er ook bij. Vervolgens wees @RutgervZ me er terecht op dat een MP3-tje downloaden vroeger ook een uur tijd kostte. Dingen veranderen op den duur. Of het nou de beste vergelijking is, dat is niet eens zo belangrijk. Het zette me wel aan het denken.

Dingen kosten geld. Of tijd. Of materiaal. Of een combinatie van dat alles. In onze analoge wereld is dat zo. “Voor niets gaat de zon op” is ook alleen de komende kleine vijf miljard jaar nog maar waar. 

Zomaar gratis dingen op internet zetten, dat zorgde voor een hoop lol, maar ook een hoop problemen: het is te makkelijk en je betaalt uiteindelijk toch wel, maar dan met data over jezelf. Hou je je spullen in eigen hand, dan kost je dat dus geld. Net zoals wanneer je een eigen website host. Dat kun je thuis in de meterkast doen, dan kost het hardware, tijd, een internetverbinding en energie. Doe je dat elders, dan kost het geld voor de huur van de hardware, verbinding en tijd.

Zo gezien is het helemaal niet zo gek dat een NFT maken geld kost. Het kost immers rekenkracht voor het ethereumnetwerk om het smart contract uit te voeren dat zorgt voor het hele proces van vastleggen op de ethereumblockchain en dat is op dit moment gewoon duur. Ten eerste omdat het redelijk druk is op het netwerk en ten tweede omdat ether, de munteenheid van het netwerk, tegenwoordig ook duur is. 0,1 eth was in juni vorig jaar nog 20 euro. Nu heb je het al over 331 euro. 

Een token maken via OpenSea dan maar, dat leek wel aardig te doen bij relatief lage gasfees, maar nog steeds is het redelijk kostbaar. Dus dat doe je dan niet. Kijken kijken, niet kopen.

Uiteraard proberen mensen allerlei dingen uit om het goedkoper te maken. Een van de opties is naar een ander netwerk gaan of een tweede laag bovenop/gekoppeld aan ethereum, zoals Polygon en dan lijkt het vooralsnog gratis om je item voor de handel neer te zetten. Althans, het plaatsen van de listing ;)

Het laat je in ieder geval over een paar belangrijke zaken nadenken, zoals: wat wil je eigenlijk? Is het belangrijk dat je NFT echt helemaal alleen op z’n eigen contractadres op de ethereumblockchain staat? Of maakt het je misschien niet zoveel uit? In dat laatste geval kun je prima uit de voeten met experimentelere oplossingen of een bijna centralistische oplossing van een tussenpartij als OpenSea, Rarible of een van de vele andere. 

De andere zaak waar je over na moet denken is: het is leuk om ergens even snel iets neer te kwakken en dat ‘kunst’ te noemen, of ‘collectible’ of iets anders. Maar misschien moet je er gewoon eerst eens beter over nadenken. Bouw eerst maar eens een collectie, iets dat misschien wel waarde kan hebben in de toekomst. Voor jezelf met emotionele waarde en wellicht ooit nog een stukje geldelijke waarde. Je weet maar nooit. 

Dat museumidee waar ik samen met iemand anders al een tijdje mee rondloop moet misschien nog maar even wachten tot we daar mensen met verstand van zaken voor hebben…

ps, vraag me niet waarom OpenSea-links doorgestreept weergegeven worden door WordPress…