‘Is it Copernicus‘ is een glazen bol met daarin een inmiddels al lang disfunctioneel minicomputertje. In de loop van de tijd verzamelt het werk steeds meer waarde, iets dat er alleen maar uit te halen is door de bol te vernietigen en de geheime sleutel uit het minicomputertje te ontfutselen. Verleidt dit nu juist om te vernietigen of om te koesteren? Waar staat dit eigenlijk voor? Wat is het eigenlijk? Waaróm is het er eigenlijk?
Die laatste vraag is het simpelst: het ontsproot aan het brein van Maarten Smakman om blockchaintechnologie uit te leggen of in ieder geval zichtbaar te maken. De bol moet mogelijkheden laten zien en die ook vooral laten onderzoeken. Dat is ook nodig, want we zitten met een nieuw concept met blockchains en aanverwante zaken. Dat concept is lastig in de ‘oude’ taal uit te leggen. Dat vraagt om iets anders. En wat is die bol dan? Is het kunst? Is het een verzekeringspremie? Moet het ding zelf beschermd worden? Kunnen we de glazen bal laten ‘leven’ in een online wereld door andere tokens naar zijn publiek zichtbare token-adres te sturen? Moet ie in een museum? Leert zo’n fysiek ding hoe een decentrale, onzichtbare wereld functioneert? Is het iets voor studenten filosofie om hun hoofd over te breken? Leert de bol iets over speltheorie? Juist iets over wet- en regelgeving? Over hoe je smart contracts in elkaar moet zetten? Leert het iets over cryptografie? Over ethereum? Over bitcoin? Over minicomputertjes à la de Raspberry Pi? Of gewoon over hoe we kunst in de toekomst digitaal kunnen beveiligen?
Dit is geen project om nu al ellenlange traktaten over te schrijven. Het is nog een onderzoek, een lopend experiment. Over deze proef maakte ik een podcast waarin al die begrijpelijke en onbegrijpelijke vragen langskomen. Beluister hem op SoundCloud of hieronder:
De bedenker Maarten en ik kennen elkaar van Blockdam, een wekelijkse offline meetup in de Beurs van Berlage in Amsterdam, nou ja, buiten coronatijd dan. De groep die wekelijks langskomt is in basis vrij constant en trekt ook altijd weer nieuwe gezichten, mensen die willen leren over blockchain-technologie en aanverwante zaken. De groep is breed geïnteresseerd. De een is zeer kritisch op alles dat niet-bitcoin is en de ander vindt dat je het allemaal niet zo smal moet bekijken.
Dit project heeft alles te maken met decentrale systemen en vooral om te onderzoeken hoe we daar als mens mee om kunnen gaan. Ze lijken op een bepaalde manier ook veel meer op onze biologische leefwereld waarin niets centraal geregeld is. Het leuke aan het project voor mij is dat het ook mensen van buiten de vaak vrij gesloten techwereld trekt. Dit geeft andere inzichten en misschien komen we er op den duur gewoon achter dat het eigenlijk niets is, maar ook dat is wat waard.


Technisch is de bol al wat waard, want de 21 unieke tokens die ‘door’ de bol zijn gegenereerd, kost(t)en per stuk een halve ether (de munteenheid van het ethereum-netwerk). Er zijn nog een paar over en de veiling van de Copernicus-tokens eindigt op 17 februari 2021 om 9:32 CET. Mochten ze niet allemaal verkocht zijn, dan kan iemand ooit nog iets met die tokens doen, tenzij de bol vernietigd wordt.
Hoe werkt dat? De bol is van glas, die is geblazen in een glasblazerij. Het computertje werd in de bol geplaatst vlak voordat de bol gesloten werd. Aan de Raspberry Pi Zero, zo heet zo’n computertje, hangt een batterij krachtig genoeg om de Raspberry lang genoeg van energie te voorzien om alle taken uit te voeren om deze Copernicus-tokens te maken. Dat mocht pas gebeuren nadat de bol dicht was, anders zou iemand die nieuwe geheime sleutel kunnen hebben en altijd bij de waarde in de bol kunnen. Die geheime sleutel werd dus pas gegenereerd nadat de bol dicht was! Via een wifi-verbinding zijn de Copernicus-tokens, in feite NFT’s1, vervolgens naar de decentrale ethereum-blockchain ‘gestuurd’ en op de veiling geplaatst. Kopers ‘verplaatsen’ die token vervolgens naar hun eigen publieke adres waarvan alleen zij de geheime sleutel hebben. Verwarrend? Valt wel mee, heel veel dingen op internet gebruiken een vergelijkbaar systeem, alleen weet je het niet.
Nu is het leuke dat de kopers van die tokens het geld in de vorm van ether of ETH naar het publieke adres van de Copernicus-bol sturen: je kunt dus wel zien hoeveel ether er in de bol zit, maar je kunt er nooit bij, tenzij…
Al met al een gek project. En dat is maar goed ook!
1 NFT = Non-fungible token, een unieke token die niet deelbaar is, in tegenstelling tot fungibiele tokens zoals geld.
Mentions