Op en neer, dat doen koersen. En de laatste tijd gaan die van bitcoin en vele andere cryptovaluta weer met dubbele cijfers omhoog of naar beneden ten opzichte van ’traditionele’ valuta. Hoog tijd voor alle niet-gespecialiseerde media om weer eens met verhalen te komen rond die muntjes met bitcoin als aanvoerder.
Die verhalen gaan vrijwel nooit over de achterliggende technieken of bijzondere eigenschappen ten opzichte van ‘gewoon’ geld. Ze gaan over geld, of eigenlijk over het huidige geldsysteem en de daarbij behorende problematiek. Ze gaan niet over het feit dat in bitcoin als protocol al een systeem ingebakken zit dat automatisch alle transactiegegevens bijhoudt. Je hebt niet eens meer een ingewikkeld en duur internationaal systeem nodig dat alle transacties bijhoudt, nee, dat zit al in het waardesysteem zélf.
De vragen gaan nog steeds over of het wel veilig is als belegging, want waarde. Het gaat niet om de vraag hoe waarde functioneert in een systeem dat zo eindig is in aantallen als bitcoin. Meer dan 21 miljoen bitcoins zullen er immers nooit zijn, al kun je die gelukkig wel heel ver achter de komma opdelen. De zoektocht van veel media is nog steeds naar de nieuwe cryptomiljonairs en naar de verliezers, de menselijke verhalen. Die zijn soms heel interessant, luister bijvoorbeeld naar de BBC-podcast over ‘crypto’scam OneCoin in ‘The Missing Crypto Queen‘, maar in het grote geheel echt niet zo relevant.
De vragen gaan over de traagheid van het systeem, en niet over de reden waarom de basis zo traag is. Overigens is dat ’traag’ al opgelost met lagen bovenop het bitcoinnetwerk zelf. Over al die eigenschappen gaat het niet. Het is ook lastig, het is niet alleen een technisch systeem dat je moet doorgronden, je moet ook nog eens alles loslaten wat je weet en voelt bij centrale systemen. En als klap op de vuurpijl blijft het verhaal over het piramidespel terugkomen. Of de tulpenmanie. Of allebei.
EenVandaag
Donderdag 7 januari mocht professor van de VU economic and monetary policy en econoom bij de Rabobank Wim Boonstra aantreden bij NPO Radio 1. Hij mocht zijn licht laten schijnen over bitcoin. Een citaat uit de bijbehorende tweet van EenVandaag: “We kunnen niet met z’n allen slapend rijk worden” waar podcasthost Bart Mol van Satoshi Radio gevat op reageerde met een tweet: “Dat hoeft ook niet. Zolang we maar niet slapend arm worden.”
Voor een analyse van het gesprek op EenVandaag, zie het uitgebreide twitterdraadje dat Peter Slagter van LekkerCryptisch.nl hierover schreef.
Natuurlijk, er zijn mensen die door bitcoin en andere cryptovaluta nu meer dan puissant rijk zijn. Zo gaat dat vaak met nieuwe vindingen. Die zullen hun bitcoins uit moeten geven om dingen te kopen. Maar je ziet al: voor je het weet hang je weer in het ‘kijk eens, rijke mensen!’-verhaaltje. Terwijl er hier in Nederland vooral wordt gewerkt aan het tegenwerken van mensen die met deze systemen bezig zijn zonder dat ze daar nu direct multimiljonair van worden.
Dit gaat om begrip van het systeem. Begrip dat je er heel interessante dingen mee kunt doen, zoals het heel snel en supergoedkoop faciliteren van internationale betalingen. Dat kan namelijk want het systeem is er al. Het ligt er en iedereen kan het gebruiken. Iedereen kan met heel weinig moeite geld overmaken naar iedereen met een telefoon over de hele wereld. Zonder een bank en zonder noemenswaardige kosten.
Leest u dat. Zonder een bank. En toch zou het zomaar eens kunnen zijn dat systemen als bitcoin de laatste redding van de traditionele bank gaan worden, namelijk als vertrouwd instituut om ze te helpen op te slaan voor klanten.
Maar dat mogen de banken zelf gaan verzinnen als ze gestopt zijn met het proberen te dwarsbomen van een systeem dat er is en, een andere interessante eigenschap, eigenaarloos is waardoor het ook niet weg te krijgen is. Je kunt het lastig maken met regeltjes, bijvoorbeeld om van fiat geld naar bitcoin, maar dan stoppen de gebruikers toch gewoon met naar fiat geld gaan?
Waar zien we dat al gebeuren dan? Bij bedrijven die vooral niet in Nederland zitten en wel in de Verenigde Staten. Bijvoorbeeld Strike, een bedrijf dat het zogenaamde Lightning Network gebruikt. Dit is een netwerk dat als het ware bovenop het bitcoinnetwerk ligt. Met dit netwerk kun je praktisch zonder transactiekosten toch supersnel (kleine) stukjes bitcoin aan elkaar overmaken. Dat netwerk gebruikt dit nieuwe bedrijf Strike om mensen over de hele wereld de mogelijkheid te geven vrijwel direct geld in verschillende valuta naar elkaar over te laten maken.
Het is niet de vraag óf je als traditionele bank verdwijnt omdat in elke niche wel een fintechbedrijfje springt dat het mooier, beter en sneller doet. Het is de vraag wanneer je helemaal verdwenen bent omdat je maar bleef roepen dat het ‘geen geld’ is. Misschien is dat het ook niet, althans niet in de traditionele zin van het woord.
De vragen die Suzanne Bosman en Lammert de Bruin stelden aan Boonstra waren overigens niet slecht. Je hoorde al een soort van scepsis in hun intonatie met betrekking tot de antwoorden die hij gaf. Ze hadden alleen door kunnen vragen. Ze hadden kunnen vragen of hij misschien in een notendop zou kunnen uitleggen hoe bitcoin werkt, ongeacht of het in zijn ogen een nuttig financieel instrument is of niet. Dan hadden we waarschijnlijk kunnen vaststellen dat dit niet het geval is en dat hij daar zat op zijn merites van professor aan een universiteit en die van econoom verbonden aan een grote Nederlandse bank.
Goede, inhoudelijke gesprekken en bijbehorende kritiek, dat is natuurlijk nooit weg en belangrijk om ervoor te zorgen dat wet- en regelgeving een beetje in de pas blijft lopen met wat er in de maak is in plaats van rücksichtslos regels gestoeld op de ‘oude’ economie op totaal andere systemen te plakken. Dat maakt niet alleen bitcoin beter en sterker, maar ook de samenleving zelf.
Als je dan voor de zoveelste leutert over een piramidespel, wat het aantoonbaar níet is, tja. Dan ben je wel een beetje ‘af’.
Goed geschreven! Buy #Bitcoin
Dank hiervoor. Wim Boonstra was echt pijnlijk om naar te luisteren. Goeie column dit.
ft.com/content/af686b… welke markt? Welke waarde?
Dat is precies het punt: stop eens met alleen kijken of afgeven op zogenaamde marktwaarde. Dan mis je namelijk veel interessantere punten :) Maar ja, dat probeer ik al 5 jaar over te brengen, is lastig…
Ach, few understand this ? Bitcoin laat keer op keer zien wat het allemaal wel kan. Vooralsnog is het een SOV (store of value) maar komende jaren gaan daar nog meerderen usecases bijkomen. #Bitcoin ⚡️
Zou interessant zijn om de mainstream media eens wat meer naar de technologie en mogelijke oplossingen te laten kijken. Kijk bv naar de recente merger tussen V-ID en LTO Network, interessane B2B oplossingen. Natuurlijk hangt er ook een munt met waarde aan, maar zij laten zien wat er mogelijk is met blockchain.
Mooi stuk Krijn!
Bitcoin en het huidige financiële systeem zullen echter nog lang, wellicht zelfs voor altijd, aan elkaar verbonden blijven. Het eerste voorbeeld dat het bovenstaande onderschrijft is de huidige rally van Bitcoin. De huidige rally is te danken aan twee belangrijke ontwikkelingen in de ‘oude economie’. De belangrijkste reden is het massaal bijdrukken van geld door centrale banken. Het bijgedrukte geld verspreid zich over de economie, en omdat veel beleggers denken dat het bijdrukken van geld op de lange termijn negatieve gevolgen heeft voor de economie wordt het o.a. in Bitcoin belegd. De tweede belangrijke ontwikkeling is de daling van de koers van de Dollar. In het verleden heeft dat vaker tot een rally van Bitcoin geleid. Kortom, het zijn ontwikkelingen in de ‘oude economie’ die de ‘nieuwe economie’ aanjagen. En mocht het zo zijn dat de ‘oude economie’ langzaam overgaat in de ‘nieuwe economie’, dan zal het nog lang zo zijn dat beide systemen invloed op elkaar hebben, en aan elkaar verbonden blijven.
Of Bitcoin de redding is voor banken? Ik denk het niet. Wel ben ik het met je eens dat banken de opslag van Bitcoin mogelijk zouden moeten maken, zoals je ook fiatvaluta kan opslaan op een bankrekening. Ik zou dolgraag mijn kleine beetje crypto op een bankrekening hebben staan. Maar banken hebben meer functies dan het faciliteren van veilige opslag van vermogen en het mogelijk maken van (digitaal) betalingsverkeer. Banken beheren bijvoorbeeld ook beleggingen voor klanten, banken verstrekken kredieten, en banken zijn instituten waar je naartoe kunt voor advies over geldzaken. Uiteraard zouden deze functies ook door andere bedrijven, bijvoorbeeld door nieuwe fintech spelers, worden opgevuld. Maar dat wil niet zeggen dat de bank zoals we die nu kennen volledig gaat verdwijnen. Ze gaan vermoedelijk wel veranderen. Overigens zouden we naar mijn mening absoluut geen radicale switch naar de ‘nieuwe economie’ moeten willen. In dat scenario zouden veel bedrijven en individuen in de financiële moeilijkheden komen, crasht de economie, en spint slechts een klein deel (namelijk (institutionele) beleggers) daar enorm garen bij. Dat zou de meest radicale denivellering in de recente geschiedenis tot gevolg kunnen hebben.
Voor een goede ontwikkeling van zowel de blockchaintechnologie, als voor een een breed gedragen adoptie van crypto-munten, is een gestage ontwikkeling van Bitcoin richting vertrouwd en geaccepteerd beleggingsasset de meest aantrekkelijke route, in mijn optiek. En ja, ik denk dat dit ook goed is voor de onderliggende technologie. Want Bitcoin is by far de meest bekende toepassing van de technologie. Als de technologie zich kan bewijzen als beter, efficiënter en veiliger alternatief dan traditionele oplossingen, dan heeft de technologie zich al op de meest uitdagende en fundamentele manier bewezen in de grootste sector op aarde: de economische sector.
Dank voor je reactie! Helemaal met je eens hoor, ik ben ook helemaal niet van het radicaal alles platgooien en opnieuw beginnen. Uiteraard zullen banken meegaan met de jonge(re) fintechbedrijfjes of ze kopen ze op. Maar het komt helaas niet vanuit de banken zelf (terwijl ik weet dat er al jaren veel mensen met crypto’s bezig zijn, in 2016 of 17 wilde de Rabo en de ABN zelfs met cryptowallets komen, dat had ze een voorsprong gegeven!).
Het gaat me vooral om het constant tegenwerken van een nieuw soort ecosysteem (leuk genoeg natuurlijk gebouwd met juist heel oude onderdelen) waardoor je a) jezelf buitenspel zet door steeds te zeggen dat het allemaal onzin is en b) mee te werken aan wet- en regelgeving die niet toepasbaar is op het type ecosysteem dat bijvoorbeeld het bitconnetwerk in zichzelf al is. Witwassen, al dat soort zaken moet je op andere wijze willen aanpakken, en niet door enorme sleepnetten op te zetten die bewijsbaar niet werken, heel veel geld kosten (en natuurlijk bepaalde groepen ook weer heel veel geld opleveren) etc. etc. Nu zie je dat in bepaalde staten in de VS (echt niet overal) de regels soepeler zijn en je ziet dat daar heel snel nu van alles ontspruit. Dat wordt hier allemaal de kop ingedrukt. We hebben zeker een aantal aardige blockchaintechbedrijven, maar dat is vaak toch op de zakelijke markt gericht en ook in veel gevallen nog gewoon een soort van privaat blockchaingebeuren (een enkeling daargelaten).
Het constant focussen op prijs en volatiliteit geven een onrustig gevoel bij wetgevers en die gaan dan gekke sprongen maken, of mee met rare kleine clubjes (zoals FATF, zie mijn vorige stuk https://ksoeteman.nl/2020/11/u-bocht-vernietigt-recht-op-financiele-privacy/ ) terwijl er voldoende kennis in huis is om hier op een volwassen manier over te praten. Met mij zijn er genoeg mensen die in alle rust met bankmensen of hoogleraren willen praten.
Geen boek nodig… S2FX volgen 8 jaar hodlen en klaar.
Bitcoin is afhankelijk van miners, maar deze kunnen steeds minder nieuwe munten mijnen, en naarmate de koers hoger wordt is vals spelen lucratiever voor miners. Dus geen veilige haven voor je geld.
Helemaal eens! Precies wat ik dacht ..!!?