Data. Data. Data. Waarom kost data in het ene geval niets extra en het andere geval wel? Waarom bepaalt het ene programma dat er geld voor neergelegd moet worden en het ander dat het niets extra kost? De discussie is al jaren actueel alleen lijkt nooit echt gevoerd te worden.
Het lijkt zo logisch: enen en nullen zijn overal hetzelfde. Of ze nou over een glasverbinding gestuurd worden, door een koperen kabeltje of draadloos. Als je er een 1 en een 0 over verstuurt, heb je twee bit en acht bits zijn een byte. Daar plakken we kilo’s, mega’s, giga’s, peta’s of zeta’s voor en je hebt reclameslogans: “Zoveel megabit/byte internet per maand voor maar zoveel euro!” Waarbij de eindgebruiker totaal in het ongewisse wordt gelaten wat dat nou eigenlijk betekent. In België betekende het heel lang dat je mogelijk sneller aan je limiet zat, in Nederland kreeg je een FUP (Fair User Policy) en dacht je er verder niet over na.
Daarnaast belden we nog vrolijk met een allegaartje van analoge en digitale telefoontoestellen over vaste lijnen en de telefoontik was nog maar enkele jaren terug aan de wilgen gehangen. We snapten nog dat er geld betaald moest worden voor het schakelen tussen bepaalde aansluitingen, we zagen bij wijze van spreken telefonistes kabeltjes verwisselen om ons juist te verbinden.
De komst van flat fee
Ergens in de afgelopen tien jaar kwamen er hier en daar telefoons om de hoek kijken die we nu ’smartphones’ zouden noemen. Die gebruikten wat data via de gsm/gprs-netwerken. Deze data werd duidelijk gescheiden van het telefoon- of sms-verkeer en ach, de hoeveelheden waren niet heel noemenswaardig. Een dataverbinding kostte voor 250 Megabyte per maand nog lachend 50 euro en daar kon een gemiddelde gebruiker met veel moeite boven komen.
In het jaar 2006 werden de eerste flat fee data-abonnementen een feit in Nederland. Het €9,50 consumentenabonnement is dan wel tergend traag, maar dat maakte nog niet echt uit. Niet veel later volgde de rest en ik gooide mijn €49,95 250 MB data-abo er snel uit voor een 9,95 Hi-versie met een blijkbaar ongelimiteerde snelheid en al snel had ik 4 Gigabyte flat fee (blijkbaar binnen de FUP) verstookt via mijn UMTS-dataconnectie in samenwerking met mijn laptop.
Een wirwar van rare abonnementen, aansluitmogelijkheden en snelheden was het gevolg. Langzaam maar zeker kreeg iedereen een figuurlijke heroïnespuit in zijn arm gedrukt met goedkoop mobiel internet en raakte we allemaal langzaam verslaafd. Roaming door de wereld wordt er uit diezelfde data-pakketjes op zeer schimmige wijze nog meer geld geperst en zwijgen de maatschappijen nog steeds over de inkomsten gegenereerd door het SMS-verkeer.
En dan ineens, inkomsten van de ‘oude’ protocollen storten in. De sms-melkkoe begint op te drogen. Het standaard spraakverkeer komt piepend en krakend tot stilstand en alles gaat via – jawel – die ene dataverbinding. Moord en brand wordt er geschreeuwd door de armlastige conglomeraten en hun aandeelhouders. Was dit nou echt niet voorzien? Ik kan me dat niet voorstellen. Iedereen die aan het begin van de 21ste eeuw aan mobiel internet heeft geroken, kon op zijn vingers natellen waar dat toe zou leiden? IP-telefonie binnen bedrijven is ook niet bepaald van gisteren? Waarom zijn wij allemaal verslaafden geworden door (te?) goedkope abonnementen en volstrekt oncontroleerbare Fair User Policies? Waarom willen de telco’s nu lekker diep in onze data gaan wroeten om te kijken of we misschien spraakdata uit de onvoorstelbaar kostbare ‘belbundels’ snoepen door het gebruik van allerhande simpele applicaties?
Het is natuurlijk schandalig en het zal niet lang meer duren voor er bedrijfjes komen die gewoon data verkopen. Is 50 euro voor een ‘unlimited’ data-abonnement voldoende? Dat lijkt op de ‘ongelimiteerde’ abo’s voor vaste internetaansluitingen aan het begin van deze eeuw. Die zakken dan misschien weer wat. Of niet. Dat de maatschappijen zich toch echt snel achter hun oren moeten gaan krabben over hoe ze in de toekomst nog personeel kunnen betalen, lijkt me niet meer dan verstandig. Als men zo vast blijft houden aan vroeger, dan heeft men blijkbaar niets geleerd van de afgrond waarin de traditionele muziekindustrie zich heeft gestort…
Eerder gepubliceerd op Mobilyz.com